Đẩy nhanh TPP và FTA với EU Đại diện Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (Amcham), ông Marc Towsend cho rằng hiệp nghị Đối tác Xuyên thanh bình Dương (TPP) đem đến dịp cho Việt Nam đổi mới mô hình tăng trưởng và đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế và xã hội. Trích dẫn số liệu của Bộ Thương mại Hòa Kỳ, ông khẳng định TPP sẽ mang đến một hướng phát triển tốt cho nền kinh tế Việt Nam. TPP sẽ giúp GDP của Việt Nam trong năm 2025 cao hơn 28,4% so với mức GDP không có sự hỗ trợ từ TPP. Hao hao, giá trị xuất khẩu sẽ cao hơn 35,7%. Năm 2013, các công ty hội viên AmCham rất ưng ý với tình hình giao thương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ tăng khoảng 20%, đạt 29,7 tỉ đô la Mỹ. Thương nghiệp song phương trong ba tháng đầu năm nay đã tăng 14%. "Nếu khuynh hướng bây giờ được nối duy trì, Thương mại song phương về hàng hóa có thể đạt 60,2 tỉ đô la Mỹ vào năm 2020, và có thể lên đến gần 70 tỉ đô la Mỹ năm 2020 nếu có TPP," ông Towsend nói. AmCham tin rằng TPP và các hiệp nghị Thương mại khác sẽ đem lại nhiều dịp mới tương trợ chiến lược phát triển của Việt Nam hướng tới công nghiệp hóa, đương đại hóa và toàn cầu hóa. Các hiệp nghị này có thể tương trợ quá trình gỡ bỏ các rào cản thương nghiệp trong các lĩnh vực như tiếp cận thị trường và mua sắm chính phủ. Đồng thời quá trình này cũng giúp phát triển các chuẩn mới trong hệ thống quy định chặt đẹp, quyền của người cần lao, bảo vệ môi trường và quyền sở hữu trí não. Ông Tomaso Andreatta, Phó Chủ tịch Eurocham, nhận xét hiệp nghị Thương mại tự do (FTA) giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam đang có những bước tiến thuận lợi, và hy vọng sẽ được ký kết trong năm nay. Liên minh châu Âu là một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam với 1.810 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có tổng dịch vụ kế toán chuyên nghiệp vốn đăng ký là 723 ngàn tỉ đồng (34,28 tỉ đô la Mỹ) tính đến tháng 1-2013. Mối quan hệ giữa châu Âu và Việt Nam ngày một lớn mạnh cả về kinh tế lẫn chính trị. Hai khía cạnh này đã gia cố niềm tin của các nhà đầu tư châu Âu về thị trường Việt Nam, được phản ảnh qua Chỉ số môi trường kinh doanh (BCI) quí 1-2014 do Eurocham tổng hợp đã tăng vọt từ 50 lên 59 điểm - vượt qua mức dịch vụ báo cáo thuế hàng tháng lần trước hết kể từ năm 2012. Ông Andreatta nói: "Đây là một bước tiến quan trọng cho thấy niềm tin ngày một mạnh mẽ của các doanh nghiệp châu Âu vào thị trường Việt Nam". Sau khi Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và EU được ký kết, ước tính GDP của Việt Nam có thể tăng hơn 15% (so với nếu không có FTA), lương thực tại của lao động có tay nghề cao có thể tăng khoảng 12%, tiền lương thực tiễn của lao động phổ quát có thể tăng khoảng 13% và giá trị xuất khẩu có thể tăng lên gần 35%. Tuy nhiên, các ích lợi tiềm năng này có thể bị suy yếu nếu Việt Nam không cam kết thực hiện toàn diện các điều khoản Thương mại quốc tế và đảm bảo việc thi hành hiệu quả các điều khoản này. Kiến nghị dỡ bỏ nhiều rào cản kinh dinh Ông Townsend cho rằng, Việt Nam cần cụ trong chống tham nhũng. Ông nói: “Vấn đề tham nhũng là vấn đề phổ thông ở Việt Nam và có tác động bị động tới nền kinh tế và xã hội nói chung. Trong khi Chính phủ đã có một số hành động cụ thể, đây là thời điểm hợp để triển khai việc buồng tham nhũng trên quy mô rộng hơn..." Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu đưa ra năm vấn đề chính mà Việt Nam cần chú trọng: trọng và thi hành các cam kết của WTO trước khi ký kết Hiệp định thương nghiệp tự do (FTA); việc cấp phép phân phối cho các doanh nghiệp nước ngoài; vấn đề cấp thị thực nhằm cuộn khách du lịch và công tác; gỡ bỏ giới hạn sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là tại các ngân hàng; và thủ tục dịch vụ kế toán giá rẻ hòa giải tranh chấp từ doanh nghiệp tới Chính phủ. Ông Yoshihisa Maruta, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JBAV), nhận định 70% doanh nghiệp Nhật đầu tư vào Việt Nam năm 2013 tiếp tục coi Việt Nam là thị trường quan trọng và sẽ duy trì chiến lược “mở rộng hoạt động” trong năm 2014, một tỷ lệ cao so với đa số các quốc gia khác. Tuy thế, các doanh nghiệp cũng ngày càng cảm thấy không chấp nhận với môi trường kinh dinh tại đây. Đặc biệt, hơn 60% các doanh nghiệp được hỏi cho rằng nhiều vấn đề đang cản trở hoạt động sản xuất, kinh dinh, cụ thể là tổn phí cần lao tăng nhanh, thủ tục hành chính phức tạp, chính sách thiếu sáng tỏ, thủ tục thuế rườm rà, hệ thống pháp luật thiếu hoàn thiện, thiếu sáng tỏ trong thực thi luật. Kết quả điều tra cho thấy môi trường Việt Nam thiếu hăng hái hơn so với các nước ASEAN hàng xóm khác. Tuy các doanh nghiệp Nhật Bản vẫn đánh giá rất cao nhịp kinh doanh tại Việt Nam, nhưng những vấn đề nêu trên đang ngày một ảnh hưởng nhiều đến cảm nhận của nhà đầu tư và về lâu dài sẽ có ảnh hưởng xấu đến cả hoạt động đầu tư FDI nói chung. Cải thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp hiện là một đòi hỏi cấp bách để thúc đẩy sự phát triển kinh tế-tầng lớp sau này của Việt Nam. Ông Kim Jung In, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Korcham), đề cập đến những thiệt hại của các doanh nghiệp nước ngoài sau những sự kiện xảy ra ở Bình Dương, Đồng Nai, và Vũng Áng hồi giữa tháng 5 vừa qua. Ông đề xuất Chính phủ có biện pháp thúc bách để tương trợ doanh nghiệp bị thiệt hại. Ông nói: “Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt nam mô cùng hoan nghênh và ủng hộ nhiệt tình những thiện ý và nuốm mà Chính phủ Việt Nam đã diễn tả trong việc xử lý khủng hoảng. Như một người đồng hành với nền kinh tế của Việt Nam, Korcham sẽ luôn nắm khôn xiết để biến tình trạng khủng hoảng này thành dịp dành cho đầu tư nước ngoài vững bền ở Việt Nam.” |